Çocuk Sağlığı Nedir?
Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Nedir?
Ülkemizde Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları uzmanları 0-18 yaş aralığındaki çocuklara hem koruyucu/geliştirici hem de tedavi edici sağlık hizmetleri sunmakla yetkilendirilmişlerdir. Bu uzmanlık ülkemizde asgari 22 yıllık bir formal bir eğitim ile kazanılmaktadır. Yetkilendirme ve hizmet içi denetlenme Sağlık Bakanlığımız tarafından yapılmaktadır.
Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Kimdir?
Çocuk; becerileri çok kısıtlı bir yenidoğandan gelişmiş ve yetkinleşmiş bir erişkin olmaya giden yolda korunmaya, desteklenmeye ve öğrenmeye/eğitilmeye ihtiyaç duyar. Temelde bu gereksinimler ebeveyn ve aile tarafından sağlanır. Çocuk Sağlığı ve hastalıkları uzmanı bu süreçte sağlıklı ruhsal, sosyal ve fiziksel gelişimi desteklemek için danışmanlık vermekle ve varsa bir aksaklığı erkenden tanıyarak sağaltıcı girişimlerde bulunmakla yükümlüdür. Çocuk Sağlığı ve hastalıkları uzmanı bu destek sırasında bireysel, kültürel, inanç gibi değer yargılarının ve sosyal/fiziksel çevrenin farkındadır ve uygulamalarını/önerilerini bu beklenti/değer yargıları/gerçekler içinde yaşama geçirir.
Dünya Sağlık Örgütüne(DSÖ) göre sağlık; sadece bireyin vücudunda hastalık ve/veya özrün olmayışını ifade etmez. Bireyin bedenen, ruhen ve sosyal yönden tam bir iyilik halinde olmasını ifade eder. Bu üç temel ölçütü biraz ayrıntılandırmak gerekirse:
- Bedensel iyilik:Vücudu oluşturan doku ve organlarda eksiklik işlev bozukluğu, mikrop taşıma gibi durumların olmaması halidir.
- Ruhsal iyilik:Yaşına uygun olarak düşünebilen, düşündüklerini anlaşılır şekilde ifade edebilen, başkalarını anlayabilen, yerinde ağlamasını ve gülmesini bilen, güçlüklerle mücadele edebilen, koşullara uygun hareket edebilen, başarılarda mutlu olup başarısızlıkları kabullenebilen, kendisiyle barışık olma halidir.
- Sosyal iyilik:Nerede, nasıl davranacağını ve sorumluluklarını bilen, insanlarla iyi ilişkiler içinde olup büyüğünü, küçüğünü severek hoşgörülü davranan, çevresiyle barışık olma halidir.
Gerçekte çocuk sağlığı anne karnında ve hatta öncesinde başlar. Anneye hamilelik öncesi ve sırasında yapılan aşılar, verilen element/vitamin gibi destekler, anne sağlığının korunması, annenin hastalıklardan sakınması, anne beslenmesi ve gebeliğe psikolojik olarak hazırlanmak, sağlıklı bir çocuğa sahip olmak için atılması gereken ilk adımlardır. Doğumun çocuğa zarar vermeyecek şekilde gerçekleşmesi, doğumun hemen sonrasında bebeğin ihtiyaçları ve anne-bebek bağlanmasının sağlanması sağlıklı bir çocuk için atılacak sonraki adımlardır. Özetle doğum öncesinde, doğum anı ve sonrası her anda anne sağlığı ile çocuk sağlığı bir bütündür.
Çocuk erişkinin sadece boyutları küçük bir hali değildir. Her yaşta farklı özellikleri vardır ve farklı destek gereksinimleri olur. Benzer şekilde çocuk hastalıkları yetişkin hastalıklarından çok farklı ve çeşitlidir. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanları yaşlara göre farklı ihtiyaçların, hastalıkların, sorunların ve özelliklerin farkındalığını kazanmış olmaları nedeniyle diğer hekimlerden ayrılırlar.
